Ankth nga Saudia: Borxh i paparë që nga luftërat e Napoleonit!

Borge Brende, president i Forumit Ekonomik Botëror (WEF), dha një perspektivë të zymtë për ekonominë globale, duke thënë se bota përballet me një dekadë rritjeje të ulët nëse nuk zbatohen masat e duhura ekonomike.

Duke folur të dielën në Takimin Special të WEF mbi Bashkëpunimin Global, Zhvillimin dhe Energjinë për Zhvillim në Riad, Arabi Saudite, ai paralajmëroi se raportet e borxhit global janë afër niveleve të papara që nga vitet 1820 dhe ekziston rreziku i “stagflacionit” për ekonomitë e përparuara.

“Rritja globale [vlerësohet] këtë vit në rreth 3.2 [%]. Nuk është keq, por nuk është ajo me të cilën jemi mësuar – tendenca e rritjes ka qenë 4% për dekada,” i tha ai Dan Murphy të CNBC, duke shtuar se ekziston rreziku i një ngadalësimi të ngjashëm me vitet 1970 në disa ekonomi të mëdha.

“Ne nuk mund të futemi në një luftë tregtare, ne duhet të tregtojmë ende me njëri-tjetrin,” shpjegoi ai kur u pyet për shmangien e një periudhe me rritje të ulët.

“Tregtia do të ndryshojë dhe zinxhirët e vlerës globale – do të ketë transport më të afërt dhe miqësor – por ne nuk duhet ta harrojmë çështjen… Më pas duhet të merremi me situatën e borxhit global. Ne nuk kemi parë këtë lloj borxhi që nga Luftërat Napoleonike, ne po i afrohemi 100% të PBB-së globale në borxh”, tha ai.

Ai tha se qeveritë duhet të konsiderojnë se si ta reduktojnë atë borxh dhe të marrin masat e duhura fiskale pa përfunduar në një situatë të prirur për recesion. Ai foli gjithashtu për presionet e vazhdueshme inflacioniste dhe se inteligjenca artificiale mund të jetë një mundësi për botën në zhvillim.

Paralajmërimi i tij përkon me një raport të fundit nga Fondi Monetar Ndërkombëtar, i cili vuri në dukje se borxhi publik global u rrit në 93% të PBB-së vitin e kaluar dhe është ende 9 pikë përqindje më i lartë se nivelet para pandemisë. FMN parashikoi që borxhi publik global mund të afrohet 100% të PBB-së deri në fund të dekadës.

Fondi veçoi gjithashtu nivele të larta borxhi në Kinë dhe Shtetet e Bashkuara, duke thënë se politika e lirshme fiskale në këtë të fundit ushtron presion mbi normat e interesit dhe dollarin, gjë që më pas rrit kostot e financimit në mbarë botën, duke përkeqësuar paqëndrueshmëritë para-ekzistuese.

Në fillim të këtij muaji, Fondi Monetar Ndërkombëtar e rriti paksa parashikimin e tij për rritjen globale, duke thënë se ekonomia globale ishte treguar “çuditërisht elastike” pavarësisht presioneve inflacioniste dhe ndryshimeve në politikën monetare. Tani ajo pret rritje globale prej 3.2% në 2024, një rritje e vogël prej 0.1 pikë përqindjeje nga parashikimi i saj i mëparshëm në janar.

Brende i WEF tha se rreziku më i madh për ekonominë globale tani është “recesioni gjeopolitik me të cilin po përballemi”, duke theksuar tensionet e fundit Iran-Izrael.

“Situata është tmerrësisht e paparashikueshme dhe mund të dalë lehtësisht jashtë kontrollit. Nëse Izraeli dhe Irani do të përshkallëzojnë këtë konflikt, ne mund të shohim një çmim të naftës prej 150 dollarë(për fuçi) brenda natës. Dhe kjo sigurisht që do të ishte shumë e dëmshme për ekonominë globale”, tha ai.