Ndryshimet klimatike: për çfarë Shqipëria renditet e para në Ballkan…për keq?

Megjithëse shkencëtarët kanë mjetet dhe metodat për të matur ndikimin e ndryshimeve klimatike – si mund të bëhet kjo në mënyrë që një individ, brenda jetës së tij, të ketë njëfarë vlere me të cilën të matë se si, nën ndikimin e ndryshimeve klimatike, jeta e tij ndryshon?

Nuk është e lehtë të imagjinohet saktësisht se çfarë është “ngrohja mesatare globale prej 1.5 °C ose 2 °C” dhe si do të ndryshojë jetën tonë të përditshme.

Kjo u trajtua nga studiues të Institutit të Teknologjisë i Massachusetts (MIT), të cilët kanë zhvilluar një mënyrë të re për të matur ndikimin e ngrohjes globale në jetën reale dhe për të parashikuar efektet afatgjata. Doli se edhe njerëzit në Ballkan do ta ndjejnë ndryshimin e rëndësishëm.

Masa e shkencëtarit të MIT, e krijuar duke përdorur të dhëna nga 50 modele të ndryshme klimatike, përcaktohet nga sa do të rritet ose ulet numri i “ditëve në natyrë” në destinacione të ndryshme në mbarë botën deri në vitin 2100, pra periudha 24-orëshe kur temperaturat janë të mjaftueshme të rehatshme për shumicën e njerëzve për t’u angazhuar në aktivitete në natyrë, qoftë për punë apo për argëtim.

Këto janë ditë kur nuk është as shumë nxehtë dhe as shumë ftohtë, të cilat shkencëtarët e vendosin në intervalin e temperaturës nga afërsisht midis 10 °C dhe 25 °C, pa ngjarje ekstreme të motit.

Ndryshimet më të mëdha

Një mjet në internet i zhvilluar nga studiuesit e MIT gjithashtu i lejon njerëzit të vendosin diapazonin e tyre të temperaturës kur kontrollojnë të dhënat nga vendi i tyre bazuar në atë që përbën mot të rehatshëm për ta.

Një studim i MIT zbuloi se destinacionet tropikale do të përjetojnë ndryshimet më të mëdha në ditët jashtë. Goditjen më të madhe do ta pësojë Republika Domenikane, e cila deri në fund të shekullit do të humbasë deri në 124 ditë mot të këndshëm në vit. Meksika, India, Tajlanda dhe Egjipti do të humbasin gjysmën e atyre ditëve.

Theksohet gjithashtu ndarja midis veriut global, i cili do të fitojë më shumë ditë me mot të këndshëm, dhe jugut global, i cili do të humbasë më shumë pavarësisht se lëshon më pak gazra serë.

Po në Evropë, kush do të humbasë më shumë “ditë në natyrë” deri në vitin 2100?

Ekziston gjithashtu një ndarje veri-jug në Evropë kur bëhet fjalë për ditët në natyrë. Me ngrohjen e klimës, veriu do të ketë më shumë ditë me mot të këndshëm pasi dimrat bëhen më të ngrohtë, por në jug, nxehtësia ekstreme gjatë muajve të verës do të bëjë që numri i ditëve në natyrë të bjerë.

Sipas të dhënave të MIT, Ballkani ka të ngjarë të jetë një nga rajonet më të goditura në Evropë. Shqipëria do të humbasë kështu 30 ditë, Serbia 26, Maqedonia e Veriut 21, Bullgaria 17, Kosova 19 dhe Rumania 12 ditë. Më në jug, Greqia mund të humbasë 37 ditë jashtë në vit deri në vitin 2100 për shkak të nxehtësisë ekstreme midis majit dhe shtatorit, sipas studimit të MIT.